افسانه آختامار روایتگر عشق سوزان یک دختر نجیب‌زاده به نام تامار و یک جوان عاشق از طبقه‌ای پایین‌تر است. طبق روایت‌های محلی، تامار دختری زیبارو از یک خانواده اشرافی بود که در جزیره‌ای کوچک در دریاچه وان زندگی می‌کرد. در آن سوی دریاچه، جوانی فقیر و دلباخته به نام وارچاپ عاشق تامار شد.

تامار نیز دلباخته این جوان شد و هر شب با روشن کردن چراغی در ساحل، راهنمای او می‌شد تا بتواند شناکنان خود را به جزیره برساند. اما سرانجام، خانواده تامار از این عشق آگاه شدند و تصمیم گرفتند این رابطه را برای همیشه از بین ببرند.

در یک شب طوفانی، پدر تامار با حیله‌گری، چراغی را که هر شب روشن می‌شد، خاموش کرد و وارچاپ که در آب‌های متلاطم شنا می‌کرد، راه خود را گم کرد. سرانجام، او در میان امواج سرد دریاچه غرق شد، اما پیش از آنکه جان دهد، آخرین فریاد خود را سر داد: “آخ، تامار!” و از آن زمان، این جزیره به نام “آختامار” شهرت یافت.